Fryderyk Jarosy

"Węgier z pochodzenia, Polak z przekonania, stał się własnością Warszawy i polskiego Londynu. Zostawił po sobie najlepsze wspomnienia jako artysta, dyrektor, przyjaciel, człowiek”
( Kazimierz Krukowski)

Uzupełniając powyższe, z urzędu Austriak, ponieważ posiadał obywatelstwo tego kraju. Czytając lekturę na temat Jarosyego, postanowiłam zobaczyć jego postać w formie „ruchomej”. Pogrzebałam w swoich zasobach i oto w przedwojennym filmie z Mirą Zimińska- „Papa się żeni,” znalazłam.

Miał ciepły, zdecydowany głos z wdzięcznym „wschodnim", modnym natenczas akcentem. Należy koniecznie zaznaczyć, że przyjechał do Polski w wieku 35 lat, bez podstaw znajomości języka polskiego i wkrótce potem stał się najbardziej znanym konferansjerem kabaretowym w całej przedwojennej Warszawie. Jego talent do języków sprawił, że przyswoił „polski” zadziwiająco szybko i posługiwał się nim w sposób wykwintny i z klasą.

„Od pierwszej chwili pokochano go. Miał wdzięk, miał i tę nieokreśloną zdolność nawiązania kontaktu z publicznością.” (Tadeusz Boy-Żeleński)
Stał się ważną osobistością życia kulturalnego stolicy. Był uznawany, kochany, rozpoznawalny i zamożny. Jego trwałym i nieocenionym wkładem w klasykę polskiej sceny jest odkrycie takich sław jak: Hanka Ordonówna, Bronisław Horowicz, Stefania Grodzieńska i Jerzy Jurandot.
Przy tym wszystkim był szalenie miłą, lubianą osobą w środowisku poetów, aktorów, kompozytorów i krytyków.

***

Przyjął na siebie trudny los polskiego Narodu i nie wyrzekł się go do ostatnich chwil swojego życia. Trudne losy Polaków stały się jego świadomym wyborem. Po wybuchu II wojny światowej stracił wszystko co zbudował. Z austriackim paszportem mógł wyjechać i żyć spokojnie poza piekłem wojny. Pozostał, a to przyniosło mu areszt przez Gestapo, tułaczkę, ukrywania, obóz w Buchenwaldzie.
Przetrwał to i po wojnie znów pragnął powrócić do teatru. Szukał zagubionych aktorów po zawierusze wojennej, z których pomocą, założył teatr „Cyrulik Warszawski”, występujący na emigracji.

***

Ostatnie lata życia były dla niego przykre i upokarzające. Jako starszy człowiek, nie mógł znaleźć zajęcia zarobkowego. Duma, bieda, pokora i zasiłek –ot czego się doczekał pod koniec swoich trudnych lat życia. W Londynie, schorowany i wyczerpany przeżyciami wojennymi cierpiał niedostatek.
Czy gdyby wiedział, że Polakom los gotuje trudne życie, zdecydowałby się na przyjęcie takiego dziedzictwa?

A odpowiedzią niech będzie ten cytat:
„Kochany mój, najdroższy Julek!(Tuwim) Na niczym się nie znam, prócz jednym: że kocham i uwielbiam Cię niezmiennie i płakałem jak bóbr, kiedy ukrywając się przed gestapo, dostałem w swoje ręce Twoje "Kwiaty Polskie". Jesteś i zostajesz na zawsze jednym z moich najcenniejszych wspomnień mego cygańskiego życia. Całuję z całego serca-Twój Jarosy” (Fryderyk Jarosy)

***

Cytaty: „Była sobie piosenka” Anna Mieszkowska, WWL MUZA SA, Warszawa 2006

P.S.

Ta książka została przeze mnie wygrzebana z upokarzających przecen. 9,90 zł z 49,90 za piękne wydanie w twardej oprawie. Cena upokarzająca dla autora, którego książka jest jakby dzieckiem. Cena, która osądza również czytelników, zwłaszcza, że lektura traktuje o rzeczach ważnych.
Fotografia pochodzi z portalu : www.e-teatr.pl ( artykuł Polak humoris causa) po mojej korekcie